ລາວ ແລະ ຂ້ອຍ「ラオスと私」 ໂມລິ ທາກຶ
2020/6/17
5 ປີກ່ອນ, ເພື່ອລະລຶກໃຫ້ວາລະຄົບຮອບ 60 ປີ ສາຍ ພົວພັນທາງການທູດລະຫວ່າງຍີ່ປຸ່ນ ແລະ ລາວ, ພວກເຮົາໄດ້ສ້າງຮູບເງົາທີ່ມີຄວາມສອດຄ້ອງກັນລະຫວ່າງລາວ ແລະ ຍີ່ປຸ່ນຂຶ້ນ ຊື່ວ່າ “ສາຍ ນໍ້າ ໄຫຼ”. ພວກເຮົາມີຈຸດປະສົງໃນການສ້າງຮູບເງົາຢູ່ໃນປະເທດລາວ, ຫຼື ເວົ້າອີກຢ່າງໜຶ່ງແມ່ນຮູບເງົາທີ່ສາມາດຜະລິດໄດ້ໃນປະເທດລາວເທົ່ານັ້ນ. ໃນເວລານັ້ນ, ມີ ສິ່ງທີ່ໄດ້ດຶງດູດນັກຂຽນ, ຜູ້ກຳກັບ ແລະ ຜູ້ສ້າງຮູບເງົາຍີ່ປຸ່ນ. ນັ້ນກໍ່ແມ່ນຄວາມມີເມດຕາຂອງປະເທດລາວນັ້ນເອງ.
ທັດສະນີຍະພາບທີ່ສະບາຍຕາ , ເວລາທີ່ຜ່ານໄປຄືກັນກັບກະແສນໍ້າໄຫຼ, ຄວາມໃສ່ໃຈ ແລະ ການຄົບຫາກັນຂອງຜູ້ຄົນ. ພວກເຮົາຄົນຍີ່ປຸ່ນຢາກຈະໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນຕໍ່ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ເໝືອນດັ່ງຄົນລາວເຊັ່ນກັນ. ພວກເຮົາໄດ້ປຶກສາກັນຫຼາຍຄັ້ງກ່ຽວກັບພາບລັກຂອງປະເທດລາວທີ່ຄວນຈະຖ່າຍທອດເປັນຮູບເງົາສ້າງຮ່ວມກັນ ແລະ ບົດຮູບເງົາກໍ່ໄດ້ຖືກສ້າງຂື້ນ.
ເວລາທີ່ໄດ້ຄຸ້ນເຄີຍກັບປະເທດລາວຜ່ານໄປໄດ້ 20 ປີ, ຂ້ອຍມັກຖາມຕົວເອງວ່າສະເໜ່ນັ້ນ ແມ່ນຫຍັງ. ພາບລັກຂອງຜູ້ຄົນທີ່ດຳລົງຊີວິດຢູ່ກັບທຳມະຊາດ, ຄໍາເວົ້າທີ່ວ່າ “ການນັບຖືກັນ” ແລະ “ຊ່ວຍກັນ”ທີ່ເຕັມປ່ຽມໃນແຕ່ລະວັນ. ຂ້ອຍຮູ້ສຶກສະບາຍໃຈໃນການປະພຶດຂອງຜູ້ຄົນ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍໄດ້ຄິດວ່າຄວາມມີໄມຕີຈິດທີ່ດີຂອງສັງຄົມແມ່ນຫຍັງ.
ຕໍ່ຈາກນີ້, ຂ້ອຍຈະນໍາສະເໜີມົນສະເໜ່ຂອງປະເທດລາວອອກມາໄດ້ແນວໃດ, ໃນການໃຊ້ຊີວິດຢູ່ຍີ່ປຸ່ນທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍສິ່ງຂອງ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານນັ້ນ. ການຄົ້ນຫາສິ່ງດັ່ງກ່າວເປັນທັງການທີ່ຈັບຕາເບິ່ງຕົວເອງທີ່ຖືກດຶງດູດດ້ວຍປະເທດລາວ ແລະ ຂ້ອຍເອງກໍ່ໄດ້ສືບຕໍ່ທຽວໄປ-ມາຢູ່ລາວ.
ຄວາມມີເມດຕາ, ການເດີນທາງຄຽງຄູ່ກັນ, ດ້ວຍຄວາມປາດຖະໜາ.
ໂມລິ ທາກຶ
ຜູ້ສ້າງຮູບເງົາ. ໄດ້ມີໂອກາດມາທ່ຽວລາວໃນປີ 2000 ແລະ ອາໄສຢູ່ລາວແຕ່ປີ2001 ຈົນເຖິງປີ2016. ຫຼັງຈາກເຊົາເຮັດວຽກຢູ່ບໍລິສັດທ່ອງທ່ຽວ, ກໍ່ໄດ້ສ້າງຕັ້ງບໍລິສັດກ່ຽວກັບການ ສື່ສານ, ໄດ້ສໍາເລັດໃນການສ້າງຮູບເງົາຮ່ວມ ແລະ ກໍ່ໄດ້ກັບໄປຍີ່ປຸ່ນ. ອາຫານທີ່ມັກແມ່ນ ຊຸບຜັກ, ແຈ່ວ, ສົ້ມໝູ, ຕົ້ມໄກ່ ເອາະຫຼາມ ແລະ ເຂົ້າຊອຍເມືອງສິງ.
＜ແຈ້ງການ＞
ຮູບເງົາ”ສາຍ ນໍ້າ ໄຫຼ”ສະບັບພາສາລາວ（ໂຄງການທີ່ໄດ້ຮັບສະໜັບສະໜູນຈາກສູນອາຊິີ, ມູນນິທິຍີ່ປຸ່ນ）ແມ່ນສາມາດຮັບຊົມໄດ້ທາງຢູທູບແບບບໍ່ເສຍຄ່າໄດ້ຕາມລີ້ງດ້ານລຸ່ມນີ້. https://youtu.be/ppwCTF1DIdc
ທັດສະນີຍະພາບທີ່ສະບາຍຕາ , ເວລາທີ່ຜ່ານໄປຄືກັນກັບກະແສນໍ້າໄຫຼ, ຄວາມໃສ່ໃຈ ແລະ ການຄົບຫາກັນຂອງຜູ້ຄົນ. ພວກເຮົາຄົນຍີ່ປຸ່ນຢາກຈະໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນຕໍ່ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ເໝືອນດັ່ງຄົນລາວເຊັ່ນກັນ. ພວກເຮົາໄດ້ປຶກສາກັນຫຼາຍຄັ້ງກ່ຽວກັບພາບລັກຂອງປະເທດລາວທີ່ຄວນຈະຖ່າຍທອດເປັນຮູບເງົາສ້າງຮ່ວມກັນ ແລະ ບົດຮູບເງົາກໍ່ໄດ້ຖືກສ້າງຂື້ນ.
ເວລາທີ່ໄດ້ຄຸ້ນເຄີຍກັບປະເທດລາວຜ່ານໄປໄດ້ 20 ປີ, ຂ້ອຍມັກຖາມຕົວເອງວ່າສະເໜ່ນັ້ນ ແມ່ນຫຍັງ. ພາບລັກຂອງຜູ້ຄົນທີ່ດຳລົງຊີວິດຢູ່ກັບທຳມະຊາດ, ຄໍາເວົ້າທີ່ວ່າ “ການນັບຖືກັນ” ແລະ “ຊ່ວຍກັນ”ທີ່ເຕັມປ່ຽມໃນແຕ່ລະວັນ. ຂ້ອຍຮູ້ສຶກສະບາຍໃຈໃນການປະພຶດຂອງຜູ້ຄົນ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍໄດ້ຄິດວ່າຄວາມມີໄມຕີຈິດທີ່ດີຂອງສັງຄົມແມ່ນຫຍັງ.
ຕໍ່ຈາກນີ້, ຂ້ອຍຈະນໍາສະເໜີມົນສະເໜ່ຂອງປະເທດລາວອອກມາໄດ້ແນວໃດ, ໃນການໃຊ້ຊີວິດຢູ່ຍີ່ປຸ່ນທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍສິ່ງຂອງ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານນັ້ນ. ການຄົ້ນຫາສິ່ງດັ່ງກ່າວເປັນທັງການທີ່ຈັບຕາເບິ່ງຕົວເອງທີ່ຖືກດຶງດູດດ້ວຍປະເທດລາວ ແລະ ຂ້ອຍເອງກໍ່ໄດ້ສືບຕໍ່ທຽວໄປ-ມາຢູ່ລາວ.
ຄວາມມີເມດຕາ, ການເດີນທາງຄຽງຄູ່ກັນ, ດ້ວຍຄວາມປາດຖະໜາ.
ໂມລິ ທາກຶ
ຜູ້ສ້າງຮູບເງົາ. ໄດ້ມີໂອກາດມາທ່ຽວລາວໃນປີ 2000 ແລະ ອາໄສຢູ່ລາວແຕ່ປີ2001 ຈົນເຖິງປີ2016. ຫຼັງຈາກເຊົາເຮັດວຽກຢູ່ບໍລິສັດທ່ອງທ່ຽວ, ກໍ່ໄດ້ສ້າງຕັ້ງບໍລິສັດກ່ຽວກັບການ ສື່ສານ, ໄດ້ສໍາເລັດໃນການສ້າງຮູບເງົາຮ່ວມ ແລະ ກໍ່ໄດ້ກັບໄປຍີ່ປຸ່ນ. ອາຫານທີ່ມັກແມ່ນ ຊຸບຜັກ, ແຈ່ວ, ສົ້ມໝູ, ຕົ້ມໄກ່ ເອາະຫຼາມ ແລະ ເຂົ້າຊອຍເມືອງສິງ.
＜ແຈ້ງການ＞
ຮູບເງົາ”ສາຍ ນໍ້າ ໄຫຼ”ສະບັບພາສາລາວ（ໂຄງການທີ່ໄດ້ຮັບສະໜັບສະໜູນຈາກສູນອາຊິີ, ມູນນິທິຍີ່ປຸ່ນ）ແມ່ນສາມາດຮັບຊົມໄດ້ທາງຢູທູບແບບບໍ່ເສຍຄ່າໄດ້ຕາມລີ້ງດ້ານລຸ່ມນີ້. https://youtu.be/ppwCTF1DIdc
5年前、日本ラオス国交60周年を記念し、両国の映画人による合作映画『Say Nam Lai（邦題：ラオス 竜の奇跡）』をプロデュースしました。私たちは、ラオスで映画を作る理由、言い換えれば、ラオスでしか作れない映画を目指しました。この時、脚本家や監督、日本の作り手が惹きつけられたものがあります。それは、ラオスのやさしさでした。
ゆとりある風景、川のながれのように過ぎてゆく時間、人々の何気ない気配りや間合い。ラオスの人たちと同じように、私たち日本人が大切にしていきたいと思うもの。合作映画として伝えるべきラオスの姿について何度も話し合い、脚本は作られていきました。
ラオスに関わり20年が経ちます。その魅力は何かと、いつも自分に問いかけます。
自然と共に生きる人々の姿、日常に溢れるナップトゥー（尊敬）やスワイカン（助け合い）という言葉。人々の振る舞いに居心地の良さを感じ、社会のやさしさとは何か、考えさせてくれます。
モノや情報で溢れる日本に暮らし、ラオスの魅力をどのように表現していくのか。
その探求は、ラオスに惹かれた自分自身を見つめているようでもあり、私はラオスに通い続けています。
やさしさと、ともに歩む、願いをこめて。
森卓
映画プロデューサー。
2000年の旅行を機に01～16年までラオス在住。旅行会社勤務の後、メディア制作会社を設立、合作映画の完成と共に帰国。好きな食べ物は、スップパック、チェオ、ソムムー、トムガイ、オラーム、カオソーイ・ムアンシン。
＜お知らせ＞
映画『Say Nam Lai』（国際交流基金アジアセンター採択事業）のラオス語版を、YouTube（下記リンク）で、無料公開しています。 https://youtu.be/ppwCTF1DIdc
ゆとりある風景、川のながれのように過ぎてゆく時間、人々の何気ない気配りや間合い。ラオスの人たちと同じように、私たち日本人が大切にしていきたいと思うもの。合作映画として伝えるべきラオスの姿について何度も話し合い、脚本は作られていきました。
ラオスに関わり20年が経ちます。その魅力は何かと、いつも自分に問いかけます。
自然と共に生きる人々の姿、日常に溢れるナップトゥー（尊敬）やスワイカン（助け合い）という言葉。人々の振る舞いに居心地の良さを感じ、社会のやさしさとは何か、考えさせてくれます。
モノや情報で溢れる日本に暮らし、ラオスの魅力をどのように表現していくのか。
その探求は、ラオスに惹かれた自分自身を見つめているようでもあり、私はラオスに通い続けています。
やさしさと、ともに歩む、願いをこめて。
森卓
映画プロデューサー。
2000年の旅行を機に01～16年までラオス在住。旅行会社勤務の後、メディア制作会社を設立、合作映画の完成と共に帰国。好きな食べ物は、スップパック、チェオ、ソムムー、トムガイ、オラーム、カオソーイ・ムアンシン。
＜お知らせ＞
映画『Say Nam Lai』（国際交流基金アジアセンター採択事業）のラオス語版を、YouTube（下記リンク）で、無料公開しています。 https://youtu.be/ppwCTF1DIdc