ລາວ ແລະ ຂ້ອຍ「ラオスと私」 ໂທມີຕະ ຮີໂລໂກະ 富田 紘子
2020/12/23
ງານຕະຫຼາດນັດຂອງຊາວບ້ານ ໃນໝູ່ບ້ານຂອງຊົນເຜົ່າຢ້າວ ヤオ族の村にて、村人たちの井戸端品評会
ກໍາລັງສານກະຕ່າຫວາຍ（ຊົນເຜົ່າໄທເໝີ້ຍ） 籐のカゴ試作品製作中（タイムーイ族）
ຂ້ອຍແມ່ນກໍາລັງຜະລິດເຄື່ອງກັບກຸ່ມຊົນເຜົ່າຢູ່ລາວ ພາຍໃຕ້ຊື່ທີ່ວ່າ: “Coi”. Coi ແມ່ນມີຄວາມໝາຍວ່າ: “ຂ້ອຍ” ໃນພາສາລາວ (ເຊິ່ງສະກົດຕາມຕົວໜັງສືພາສາອັງກິດ). ຈົນປັດຈຸບັນນີ້ ມີເພື່ອນຮ່ວມງານທີ່ຜະລິດເຄື່ອງນໍາກັນໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນເທື່ອລະໜ້ອຍ, ເຊິ່ງມີຊົນເຜົ່າລາວລຸ່່ມ, ເຜົ່າໄທລື້, ເຜົ່າມົ້ງ, ເຜົ່າຢ້າວ, ເຜົ່າແລນແຕນ, ເຜົ່າກຶມຸ, ເຜົ່າໄທເໝີ້ຍ ແລະ ເຜົ່າໄທຂາວ ເປັນຜູ້ມີສ່ວນຮ່ວມໃນການຜະລິດເຄື່ອງ Coi. ສ່ວນຫຼາຍຈະຜະລິດເຄື່ອງໃຊ້ສອຍຊິ້ນນ້ອຍ, ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ ທີ່ເຮັດດ້ວຍແຜ່ນຜ້າຝ້າຍທີ່ຕໍ່າດ້ວຍມື.
ເຫດຜົນທີ່ຂ້ອຍໄດ້ມາຢູ່ລາວ ແມ່ນການຮຽນການຕໍ່າແຜ່ນແພ. ຂ້ອຍໄດ້ພົບກັບແຜ່ນແພທີ່ຕໍ່າດ້ວຍມືຂອງລາວໃນຕອນທີ່ຂ້ອຍມາທ່ຽວລາວ, ເລີຍຄິດວ່າຢາກຕໍ່າລອງເບິ່ງ ແລະ ດ້ວຍຄວາມຄິດຕອນນັ້ນ ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍໄດ້ມາຢູ່ລາວໂດຍທີ່ບໍ່ຮູ້ຫຍັງຈົນໄດ້ 7 ປີເຖິງປັດຈຸບັນນີ້.
ຄວາມຈິງແລ້ວ ໃນຕອນທໍາອິດທີ່ມາ ຂ້ອຍມີແຕ່ສົນໃຈກ່ຽວກັບວິທີການຕໍ່າແຜ່ນແພ ແລະ ບໍ່ໄດ້ສົນໃຈກ່ຽວກັບຝ້າຍທີ່ເປັນວັດຖຸດິບຂອງແຜ່ນແພເລີຍ. ຈາກນັ້ນ, ສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍມີຄວາມສົນໃຈກັບຝ້າຍຫຼາຍ ແມ່ນມາຈາກປະສົບການທີ່ຂ້ອຍໄດ້ໄປພັກຢູ່ເຮືອນພັກ ໃນຕອນທີ່ຂ້ອຍໄປທ່ຽວ. ໃນລະດູແລ້ງຂອງປີທໍາອິດທີ່ມາລາວ ແມ່ນໜາວກວ່າທີ່ຄິດມາກ່ອນ (ອຸນຫະພູມໃນຕອນເຊົ້າແມ່ນຕໍ່າກວ່າ 10 ອົງສາເຊ), ຂ້ອຍຜູ້ທີ່ໄດ້ຄິດວ່າລາວ ເປັນປະເທດທີ່ຮ້ອນ ແມ່ນບໍ່ໄດ້ເອົາເສື້ອກັນໜາວມານໍາເລີຍໃນຕອນນັ້ນ. ຫ້ອງເຊົ່າທີ່ຂ້ອຍຢູ່ ກໍ່ມີແຕ່ຜ້າປູບ່ອນນອນບາງໆຜືນດຽວ, ຍ້ອນສະພາບແນວນັ້ນ ຂ້ອຍເລີຍຮີບຟ້າວສັ່ງຊື້ເສື້ອກັນໜາວ ທີ່ເຮັດດ້ວຍຂົນແກະຈາກຍີ່ປຸ່ນທັນທີ. ໃນຊ່ວງນັ້ນ ຢູ່ທີ່ບ້ານພັກທີ່ຂ້ອຍໄດ້ໄປທ່ຽວ ບາງບ່ອນກໍ່ໄດ້ໃຊ້ຜ້າປູນອນເປັນຊຸດ ທີ່ເຮັດດ້ວຍຜ້າຝ້າຍທີ່ຕໍ່າດ້ວຍມື. ຂ້ອຍຍັງຈື່ໄດ້ຈົນຮອດມື້ນີ້ວ່າ ຂ້ອຍບໍ່ໄດ້ຮູ້ສຶກຫັຍງ ແລະ ບໍ່ໄດ້ສົນໃຈຫຍັງກັບຜ້າປູບ່ອນນອນ ທີ່ເຮັດດ້ວຍຜ້າຝ້າຍນັ້ນເລີຍ ຈົນເຂົ້ານອນ. ແຕ່ວ່າ, ເວລາທີ່ໄດ້ຫົ່ມຜ້າຫົ່ມແລ້ວ ຈະເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍຮູ້ໄດ້ເຖິງຄວາມອຸ່ນ. ຂ້ອຍໄດ້ຖືຶກໃຈກັບການທີ່ເຮັດໃຫ້ຮູ້ສຶກອຸ່ນຂຶ້ນຂອງຜ້າຫົ່ມ. ສໍາຄັນແມ່ນການທີ່ຂ້ອຍມີຄວາມສຸກທີ່ໄດ້ນອນຫົ່ມຜ້າ ເຮັດໃຫ້ອົບອຸ່ນຂຶ້ນໃນທຸກໆຄືນທີ່ອາກາດເຢັນ. ຕໍ່ຈາກນັ້ນມາຂ້ອຍກໍ່ບໍ່ເຫັນທີ່ພັກ ທີ່ໃຊ້ຜ້າປູບ່ອນທີ່ເຮັດດ້ວຍແຜ່ນຜ້າຢູ່ໃນລາວ. ປັດຈຸບັນນີ້ ເມືື່ອຂ້ອຍຄິດເຖິງຕອນນັ້ນ ກໍ່ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍຮູ້ສຶກວ່າມັນມີຄວາມຫລູຫລາຫລາຍອີ່ຫຼີ ແລະ ໃນນາມສ່ວນຕົວຂ້ອຍແລ້ວ ຄິດວ່າມັນບໍ່ແມ່ນການເວົ້າເກີນໄປ ທີ່ຈະວ່າປະສົບການນີ້ເປັນຮາກຖານໃຫ້ກັບວຽກງານຂອງຂ້ອຍ ແລະ ມັນແມ່ນສິ່ງທີ່ສໍາຄັນຂອງການເຮັດເລື່ອງທີ່ມີຄວາມໝາຍຫຼາຍ.
ຫຼາຍປີຜ່ານມານີ້ ຂ້ອຍເອງຖ້າມີເວລາກໍ່ຈະໄປເລາະຢ້ຽມບ່ອນຜະລິດ. ຂ້ອຍໄດ້ໄປເບິ່ງຕົວຈິງກ່ຽວກັບວິທີການຜະລິດໃນໝູ່ບ້ານວ່າຜະລິດແບບໃດ ແລະ ສັງເກດເບິ່ງວ່າໃນແຕ່ລະບ່ອນນັ້ນສາມາດຜະລິດຫຍັງໄດ້ແດ່ ໃນຊີວິດແຕ່ລະມື້ຂອງພວກເຂົາ, ໃນບາງຄັ້ງແມ່ນຈະໄປອາໄສຢູ່ນໍາໝູ່ບ້ານປະມານ 3 ອາທິດ ເຖິງ 1 ເດືອນເພື່ອຜະລິດຕົວຢ່າງນໍາເຂົາເຈົ້າ. ປັດຈຸບັນນີ້ ຜູ້ຜະລິດແມ່ນໄດ້ຫຼຸດລົງໄປເລື້ອຍໆ, ແຕ່ຢູ່ພາຍໃນກຸ່ມດັ່ງກ່າວ ກໍ່ຍັງມີຜູ້ຄົນທີ່ພະຍາຍາມເຮັດວຽກໃນຖານະຜູ້ຮັກສາຢູ່. ສ່ຽວທັງສາມທີ່ເປັນຜູ້ນໍາພາໃນການຜະລິດເຄື່ອງ ຈາກຊົນເຜົ່າໄທລື້, ເຜົ່າຢ້າວ, ເຜົ່າແລນແຕນເຫຼົ່ານີ້! ຄວາມກະຕືລືລົ້ນຂອງພວກເຂົາຕໍ່ການຜະລິດຢ່າງຈິງໃຈ ແລະ ພວກເຂົາກໍ່ໄດ້ລອງສິ່ງໃໝ່ໆທີ່ພວກເຮົາສະເໜີໃຫ້ ແລະ ສິ່ງທີ່ສໍາຄັນໄປກວ່ານີ້ ແມ່ນການເຫັນຄວາມຕັ້ງໃຈໃນການຜະລິດ ຂອງຜູ້ທີ່ມີອາຍຸລຸ້ນດຽວກັນກັບຂ້ອຍ ແລ້ວເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍເອງກໍ່ຕ້ອງພະຍາຍາມເຮັດໃຫ້ດີທີ່ສຸດ, ເຊິ່ງຕິດພັນກັບແຮງຂັບເຄື່ອນຂອງວຽກງານ ທີ່ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາຕ້ອງການສືບຕໍ່ເຮັດວຽກຮ່ວມກັນເປັນເວລາດົນນານ ເຖິງແມ່ນວ່າພວກເຮົາຈະບໍ່ກ້າວໄປຕາມແຕ່ລະຈັງຫວະກັບພວກເຂົາກໍ່ຕາມ.
ໂທມີຕະ ຮີໂລໂກະ
ເລີ່ມຮຽນຍ້ອມຜ້າລາວໃນຕອນທີ່ຍ້າຍມາຢູ່ລາວໃນປີ 2013. ເລີ່ມເຮັດວຽກງານກ່ຽວກັບ Coi ໃນປີ 2015 ເປັນຕົ້ນມາ, ຈັດງານຂາຍຢູ່ຍີ່ປຸ່ນ ປີລະຄັ້ງ. ປະຈຸບັນກໍ່ເຮັດວຽກຕາມເວລາຂອງຕົວເອງ ທີ່ມີພື້ນຖານຢູ່ລາວ.
ເຫດຜົນທີ່ຂ້ອຍໄດ້ມາຢູ່ລາວ ແມ່ນການຮຽນການຕໍ່າແຜ່ນແພ. ຂ້ອຍໄດ້ພົບກັບແຜ່ນແພທີ່ຕໍ່າດ້ວຍມືຂອງລາວໃນຕອນທີ່ຂ້ອຍມາທ່ຽວລາວ, ເລີຍຄິດວ່າຢາກຕໍ່າລອງເບິ່ງ ແລະ ດ້ວຍຄວາມຄິດຕອນນັ້ນ ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍໄດ້ມາຢູ່ລາວໂດຍທີ່ບໍ່ຮູ້ຫຍັງຈົນໄດ້ 7 ປີເຖິງປັດຈຸບັນນີ້.
ຄວາມຈິງແລ້ວ ໃນຕອນທໍາອິດທີ່ມາ ຂ້ອຍມີແຕ່ສົນໃຈກ່ຽວກັບວິທີການຕໍ່າແຜ່ນແພ ແລະ ບໍ່ໄດ້ສົນໃຈກ່ຽວກັບຝ້າຍທີ່ເປັນວັດຖຸດິບຂອງແຜ່ນແພເລີຍ. ຈາກນັ້ນ, ສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍມີຄວາມສົນໃຈກັບຝ້າຍຫຼາຍ ແມ່ນມາຈາກປະສົບການທີ່ຂ້ອຍໄດ້ໄປພັກຢູ່ເຮືອນພັກ ໃນຕອນທີ່ຂ້ອຍໄປທ່ຽວ. ໃນລະດູແລ້ງຂອງປີທໍາອິດທີ່ມາລາວ ແມ່ນໜາວກວ່າທີ່ຄິດມາກ່ອນ (ອຸນຫະພູມໃນຕອນເຊົ້າແມ່ນຕໍ່າກວ່າ 10 ອົງສາເຊ), ຂ້ອຍຜູ້ທີ່ໄດ້ຄິດວ່າລາວ ເປັນປະເທດທີ່ຮ້ອນ ແມ່ນບໍ່ໄດ້ເອົາເສື້ອກັນໜາວມານໍາເລີຍໃນຕອນນັ້ນ. ຫ້ອງເຊົ່າທີ່ຂ້ອຍຢູ່ ກໍ່ມີແຕ່ຜ້າປູບ່ອນນອນບາງໆຜືນດຽວ, ຍ້ອນສະພາບແນວນັ້ນ ຂ້ອຍເລີຍຮີບຟ້າວສັ່ງຊື້ເສື້ອກັນໜາວ ທີ່ເຮັດດ້ວຍຂົນແກະຈາກຍີ່ປຸ່ນທັນທີ. ໃນຊ່ວງນັ້ນ ຢູ່ທີ່ບ້ານພັກທີ່ຂ້ອຍໄດ້ໄປທ່ຽວ ບາງບ່ອນກໍ່ໄດ້ໃຊ້ຜ້າປູນອນເປັນຊຸດ ທີ່ເຮັດດ້ວຍຜ້າຝ້າຍທີ່ຕໍ່າດ້ວຍມື. ຂ້ອຍຍັງຈື່ໄດ້ຈົນຮອດມື້ນີ້ວ່າ ຂ້ອຍບໍ່ໄດ້ຮູ້ສຶກຫັຍງ ແລະ ບໍ່ໄດ້ສົນໃຈຫຍັງກັບຜ້າປູບ່ອນນອນ ທີ່ເຮັດດ້ວຍຜ້າຝ້າຍນັ້ນເລີຍ ຈົນເຂົ້ານອນ. ແຕ່ວ່າ, ເວລາທີ່ໄດ້ຫົ່ມຜ້າຫົ່ມແລ້ວ ຈະເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍຮູ້ໄດ້ເຖິງຄວາມອຸ່ນ. ຂ້ອຍໄດ້ຖືຶກໃຈກັບການທີ່ເຮັດໃຫ້ຮູ້ສຶກອຸ່ນຂຶ້ນຂອງຜ້າຫົ່ມ. ສໍາຄັນແມ່ນການທີ່ຂ້ອຍມີຄວາມສຸກທີ່ໄດ້ນອນຫົ່ມຜ້າ ເຮັດໃຫ້ອົບອຸ່ນຂຶ້ນໃນທຸກໆຄືນທີ່ອາກາດເຢັນ. ຕໍ່ຈາກນັ້ນມາຂ້ອຍກໍ່ບໍ່ເຫັນທີ່ພັກ ທີ່ໃຊ້ຜ້າປູບ່ອນທີ່ເຮັດດ້ວຍແຜ່ນຜ້າຢູ່ໃນລາວ. ປັດຈຸບັນນີ້ ເມືື່ອຂ້ອຍຄິດເຖິງຕອນນັ້ນ ກໍ່ເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍຮູ້ສຶກວ່າມັນມີຄວາມຫລູຫລາຫລາຍອີ່ຫຼີ ແລະ ໃນນາມສ່ວນຕົວຂ້ອຍແລ້ວ ຄິດວ່າມັນບໍ່ແມ່ນການເວົ້າເກີນໄປ ທີ່ຈະວ່າປະສົບການນີ້ເປັນຮາກຖານໃຫ້ກັບວຽກງານຂອງຂ້ອຍ ແລະ ມັນແມ່ນສິ່ງທີ່ສໍາຄັນຂອງການເຮັດເລື່ອງທີ່ມີຄວາມໝາຍຫຼາຍ.
ຫຼາຍປີຜ່ານມານີ້ ຂ້ອຍເອງຖ້າມີເວລາກໍ່ຈະໄປເລາະຢ້ຽມບ່ອນຜະລິດ. ຂ້ອຍໄດ້ໄປເບິ່ງຕົວຈິງກ່ຽວກັບວິທີການຜະລິດໃນໝູ່ບ້ານວ່າຜະລິດແບບໃດ ແລະ ສັງເກດເບິ່ງວ່າໃນແຕ່ລະບ່ອນນັ້ນສາມາດຜະລິດຫຍັງໄດ້ແດ່ ໃນຊີວິດແຕ່ລະມື້ຂອງພວກເຂົາ, ໃນບາງຄັ້ງແມ່ນຈະໄປອາໄສຢູ່ນໍາໝູ່ບ້ານປະມານ 3 ອາທິດ ເຖິງ 1 ເດືອນເພື່ອຜະລິດຕົວຢ່າງນໍາເຂົາເຈົ້າ. ປັດຈຸບັນນີ້ ຜູ້ຜະລິດແມ່ນໄດ້ຫຼຸດລົງໄປເລື້ອຍໆ, ແຕ່ຢູ່ພາຍໃນກຸ່ມດັ່ງກ່າວ ກໍ່ຍັງມີຜູ້ຄົນທີ່ພະຍາຍາມເຮັດວຽກໃນຖານະຜູ້ຮັກສາຢູ່. ສ່ຽວທັງສາມທີ່ເປັນຜູ້ນໍາພາໃນການຜະລິດເຄື່ອງ ຈາກຊົນເຜົ່າໄທລື້, ເຜົ່າຢ້າວ, ເຜົ່າແລນແຕນເຫຼົ່ານີ້! ຄວາມກະຕືລືລົ້ນຂອງພວກເຂົາຕໍ່ການຜະລິດຢ່າງຈິງໃຈ ແລະ ພວກເຂົາກໍ່ໄດ້ລອງສິ່ງໃໝ່ໆທີ່ພວກເຮົາສະເໜີໃຫ້ ແລະ ສິ່ງທີ່ສໍາຄັນໄປກວ່ານີ້ ແມ່ນການເຫັນຄວາມຕັ້ງໃຈໃນການຜະລິດ ຂອງຜູ້ທີ່ມີອາຍຸລຸ້ນດຽວກັນກັບຂ້ອຍ ແລ້ວເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍເອງກໍ່ຕ້ອງພະຍາຍາມເຮັດໃຫ້ດີທີ່ສຸດ, ເຊິ່ງຕິດພັນກັບແຮງຂັບເຄື່ອນຂອງວຽກງານ ທີ່ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາຕ້ອງການສືບຕໍ່ເຮັດວຽກຮ່ວມກັນເປັນເວລາດົນນານ ເຖິງແມ່ນວ່າພວກເຮົາຈະບໍ່ກ້າວໄປຕາມແຕ່ລະຈັງຫວະກັບພວກເຂົາກໍ່ຕາມ.
ໂທມີຕະ ຮີໂລໂກະ
ເລີ່ມຮຽນຍ້ອມຜ້າລາວໃນຕອນທີ່ຍ້າຍມາຢູ່ລາວໃນປີ 2013. ເລີ່ມເຮັດວຽກງານກ່ຽວກັບ Coi ໃນປີ 2015 ເປັນຕົ້ນມາ, ຈັດງານຂາຍຢູ່ຍີ່ປຸ່ນ ປີລະຄັ້ງ. ປະຈຸບັນກໍ່ເຮັດວຽກຕາມເວລາຂອງຕົວເອງ ທີ່ມີພື້ນຖານຢູ່ລາວ.
ຍ້ອມຄາມຢູ່ບ້ານຂອງຊົນເຜົ່າໄທລື້ タイルー族の村で藍染作業
ບັນຍາກາດການວາງຂາຍຜະລິດຕະພັນໃນງານທີ່ໄດ້ຈັດຂຶ້ນຢູ່ທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ラオスの首都ヴィエンチャンで開催したイベントでの商品販売風景
ラオスに暮らしている少数民族と一緒に『Coi』という名でものつくりをしています。Coi（ຂ້ອຍ アルファベットは当て字）とはラオス語で『私』という意味です。今では徐々に一緒にものつくりをしている仲間が増えていき、
ラオ族・タイルー族・モン族・ヤオ族・レンテン族・クム族・タイムーイ族・タイカーオ族がCoiのものつくりに携わってくれています。主にコットン手織り生地を使用した布小物、洋服を制作しています。
ラオスに暮らし始めたきっかけは、織物を習うということでした。旅行で訪れた際にラオスの手織物と出会い、やってみたいと思ったその気持ち一つで何も知らずにラオスにやってきてしまいまして現在7年目となりました。
実はラオスにきた当初は織りの技術ばかりに目がいっていてそこまでコットン素材には興味をもっていませんでした。じゃあどうしてこんなにもコットンに魅力を感じてしまったのかというと、旅先のゲストハウスでのとある体験からでした。ラオスにやってきた一年目の乾季が予想以上に寒く（朝の気温が10℃以下！）ラオス=暑い国というイメージでやってきてしまった私は防寒用の服が手元にありませんでした。滞在先のアパートの寝具も薄手の肌掛け1枚のみ、というような状態で慌てて日本からウールものなどを取り寄せたぐらいです。そんな状態の時に旅先でたまたま宿泊したゲストハウスの寝具一式にラオスの手織りコットン布が使用されていたんです。実際寝るまではコットン布の寝具に興味も何にも感じていなかったのを今でも覚えています。が、お布団に入った瞬間に肌ざわりの心地よさやぬくもりを体感してしまい。こ、これはなんて気持ちがいいんだろうとすっかり虜となってしまっていました。なによりも毎晩部屋で凍えてた時にあったかいお布団でぬくぬくできたのが嬉しかったんですよね。それ以来ラオス国内で手織りコットン布の寝具を備えている宿には出会っていません。今思えばなんて贅沢だったんだろうと心底感じていますし、この体験が活動の根源になっているといっても過言ではないくらい私にとっては意義のある出来事となりました。
ここ数年は時間があればあちこち生産地を訪ねるようにしています。毎日の生活の中で村でどのように生産をしているのか、その場所では何ができるのかを実際に見て、時には3週間～1か月村に滞在し一緒にサンプルを作ったりもしています。どの地域でも生産者がどんどん減っているのが現状ですが、その中でも管理者的な立場で頑張っている人たちがいます。タイルー族、ヤオ族、レンテン族のものづくりリーダーはなんとシアオカン（ラオス語で同年代というような意味）！彼らのものづくりに対しての姿勢も前向きでこちらが提案する新しいことにも挑戦してくれています。そしてなによりも私と同じ年代の人が頑張っている姿を見ていると、私も頑張らねば、ご縁があった彼らたちととんとん拍子とは行かなくともこれからも長く一緒に活動していきたいと思わせてくれる活動の原動力へとつながっています。
富田 紘子
2013年ラオスに移住と同時にラオスの染織を習い始める。2015年からCoiの活動をスタート、年に一度のペースで日本で販売会などを行う。現在もラオスを拠点としてマイペースに活動中。
ラオ族・タイルー族・モン族・ヤオ族・レンテン族・クム族・タイムーイ族・タイカーオ族がCoiのものつくりに携わってくれています。主にコットン手織り生地を使用した布小物、洋服を制作しています。
ラオスに暮らし始めたきっかけは、織物を習うということでした。旅行で訪れた際にラオスの手織物と出会い、やってみたいと思ったその気持ち一つで何も知らずにラオスにやってきてしまいまして現在7年目となりました。
実はラオスにきた当初は織りの技術ばかりに目がいっていてそこまでコットン素材には興味をもっていませんでした。じゃあどうしてこんなにもコットンに魅力を感じてしまったのかというと、旅先のゲストハウスでのとある体験からでした。ラオスにやってきた一年目の乾季が予想以上に寒く（朝の気温が10℃以下！）ラオス=暑い国というイメージでやってきてしまった私は防寒用の服が手元にありませんでした。滞在先のアパートの寝具も薄手の肌掛け1枚のみ、というような状態で慌てて日本からウールものなどを取り寄せたぐらいです。そんな状態の時に旅先でたまたま宿泊したゲストハウスの寝具一式にラオスの手織りコットン布が使用されていたんです。実際寝るまではコットン布の寝具に興味も何にも感じていなかったのを今でも覚えています。が、お布団に入った瞬間に肌ざわりの心地よさやぬくもりを体感してしまい。こ、これはなんて気持ちがいいんだろうとすっかり虜となってしまっていました。なによりも毎晩部屋で凍えてた時にあったかいお布団でぬくぬくできたのが嬉しかったんですよね。それ以来ラオス国内で手織りコットン布の寝具を備えている宿には出会っていません。今思えばなんて贅沢だったんだろうと心底感じていますし、この体験が活動の根源になっているといっても過言ではないくらい私にとっては意義のある出来事となりました。
ここ数年は時間があればあちこち生産地を訪ねるようにしています。毎日の生活の中で村でどのように生産をしているのか、その場所では何ができるのかを実際に見て、時には3週間～1か月村に滞在し一緒にサンプルを作ったりもしています。どの地域でも生産者がどんどん減っているのが現状ですが、その中でも管理者的な立場で頑張っている人たちがいます。タイルー族、ヤオ族、レンテン族のものづくりリーダーはなんとシアオカン（ラオス語で同年代というような意味）！彼らのものづくりに対しての姿勢も前向きでこちらが提案する新しいことにも挑戦してくれています。そしてなによりも私と同じ年代の人が頑張っている姿を見ていると、私も頑張らねば、ご縁があった彼らたちととんとん拍子とは行かなくともこれからも長く一緒に活動していきたいと思わせてくれる活動の原動力へとつながっています。
富田 紘子
2013年ラオスに移住と同時にラオスの染織を習い始める。2015年からCoiの活動をスタート、年に一度のペースで日本で販売会などを行う。現在もラオスを拠点としてマイペースに活動中。